HAC NEDİR?
Hac sözlükte; hürmete değer makamları ziyaret etmek anlamına gelmektedir. İslam dininde ise: “Arafat’ta, özel vaktinde bir miktar durmak ve Kâbe-i Muazzama’yı usulünce tavaf ederek ziyaret etmektir. Hac yapan kimseye Hâcc (Hacı) denir. Bunun çoğulu “Hüccac”dır.
İslam’ın beş temel şartından biri olan hac, gücü yeten herkese farz kılınmıştır.
Yüce Allah şöyle buyurmuştur:
وَلِلّٰهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ اِلَيْهِ سَبٖيلًا
“Ona varmaya gücü yeten kimsenin Kâbe’yi tavaf etmesi Allah’ın insanlar üzerindeki hakkıdır.” [Al-i İmran 97]
Hz. Rasûlullah [sallallahu aleyhi vesellem] şöyle buyurmuştur:
بُنِىَ الإِسْلاَمُ عَلَى خَمْسٍ شَهَادَةِ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ، وَإِقَامِ الصَّلاَةِ ، وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ ، وَصَوْمِ رَمَضَانَ ، وَالْحَجِّ
“İslam beş temel esas üzere kurulmuştur. Allah’tan başka ilah bulunmadığına ve Hz. Muhammed’in [sallallahu aleyhi vesellem] O’nun elçisi olduğuna şahitlik etmek, namazı dosdoğru kılmak, zekâtı vermek, Ramazan orucu tutmaktır ve hac yapmak.” [Buhari, Müslim]
Efendimiz [sallallahu aleyhi vesellem]; hac ibadeti hem mal hem de bedenen yapılan bir ibadet olduğu için acele davranmamız gerektiğini ifade etmiştir. Nitekim İbn Abbas [radiyallahu anh] anlatmıştır:
“Rasûlullah [sallallahu aleyhi vesellem] buyurdular ki:
“Kim hac yapmak isterse acele etsin. Çünkü olur ki insan hastalanır (bineği) kaybolur, (gitmeye mani) bir iş zuhur eder.” [Ahmed, İbn Mace]
HACCIN VAKTİ
Hac ibadetinin kabul olunması için birtakım şartlar vardır. Haccın vaktinde yapılması da bu ibadetin en önemli şartlarından biridir. Bu nedenle bir Müslüman yıl içinde dilediği zaman hac ibadetini yerine getiremez. Hac günleri dışında kutsal topraklara yapılan ziyaretler ancak umre ziyareti olarak kabul edilebilir.
Müslümanlar hac ibadetlerini yapabilmek için Kurban Bayramı arifesinde ihramlı olarak Arafat’ta bulunmaları ve burada vakfeye durmaları gerekir. Yalnız hac ibadeti Arafat Vakfesi ile sınırlı değildir. İslam’ın şartlarından olan hac ibadetinin tamamlanabilmesi için vakfeden sonra haccın diğer farz ve vacipleri de yerine getirilmesi gerekmektedir.
HACCIN FARZLARI
Hac ibadetinin tamamlanması farzları ve vaciplerinin yeri getirilmesiyle mümkündür. Haccın farzları mezheplere göre kısmi farklılıklar gösterebilmektedir. Detaylı bilgiye Haccın Farzları sayfamızdan ulaşılabilmektedir.
HACCIN VACİPLERİ
Vacip kelime olarak; yapılması güçlü şekilde gerekli olan anlamına gelmektedir. Vacipleri eksik kalmış bir ibadet de eksik olacaktır. Çok istisnai olarak mazeretler sebebiyle terkedilen veya yapılamayan kimi vacipler için ceza gerekmese de, ister mazeretli ister mazeretsiz olsun terkedilen birçok vacip için ceza (kefaret) gerekebilmektedir. Bu nedenle mebrur bir hac için mutlaka haccın vaciplerinin de eksiksiz olarak tamamlanması gerekmektedir.